بررسی رابطه تنظیم شناختی هیجان با کارآمدی خانواده و رضایت از زندگی و تبیین آن براساس منابع اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی مثبت گرا دانشگاه قرآن و حدیث قم

2 دانشیار روان شناسی تربیتی جامعه المصطفی العالمیه

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه تنظیم شناختی هیجان با کارآمدی خانواده و رضایت از زندگی و تبیین آن بر اساس منابع اسلامی صورت گرفته است.جامعه آماری آن،دانشجویان متأهل کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه­های شهر قم بوده که تعداد 133 نفر از آنان بر اساس فرمول تاپاچنیک به صورت نمونه­گیری در دسترس انتخاب شده اند. برای انجام این پژوهش از سه پرسشنامه: «تنظیم شناختی هیجان» (گارنفسکی)، «کارآمدی خانواده» (صفورایی) و «رضایت از زندگی» (داینر) استفاده شد. داده­ها توسط شاخص­های مرکزی، شاخص­های پراکندگی و ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده از پژوهش حاضر نشان داد: بین تنظیم شناختی هیجان با کارآمدی خانواده (338/0=r) و تنظیم شناختی هیجان با رضایت از زندگی (604/0=r) همبستگی مثبت معنا­دار وجود دارد.

کلیدواژه‌ها


1-    قرآن کریم
2-    اندامی خشک، علیرضا. نقشواسطه‌ای تابآوریدررابطهبینتنظیمشناختیهیجانوتحملپریشانیبارضایتاززندگی. کارشناسی ارشد، روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی:1392.
3-    بشارت، محمد علی. «پرسش نامه تنظیم شناختی هیجان: روش اجرا و نمره گذاری.» روان شناسی تحولی (روان شناسان ایرانی)13 ش50(زمستان 1395).
4-    پسندیده، عباس. الگوی اسلامی شادکامی. چاپ سوم. ویراست دوم. قم: دارالحدیث، 1395.
5-    حائری، هایده و مهدی شاه­نظری. «بررسی نقش مثبت اندیشی و تنظیم هیجان در رضایت­مندی زندگی زنان خانه­دار شهر تهران». پژوهش­های کاربردی روانشناختی. 6 (2) (1394): 146-133.
6-    حسینی بهشتیان، سید محمد. «اثر بخشی آموزش تاب آوری بر راهبردهای تنظیم هیجان و رضایت از زندگی زنان سرپرست خانوار.» جامعه پژوهی فرهنگی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال هفتم، شماره سوم (پاییز1395): 25–50.
7-    حسینی سده، سید مجتبی و علی فتحی آشتیانی. «بررسی نقش هوش هیجانی و مؤلفه‌های آن در رضایت مندی زناشویی و مقایسه آن با متغیرهای جمعیت شناختی.» روانشناسی و دین 2 (1388): 27-49.
8-    دستغیب،‌ نجمه السادات. نقشواسطه ایتنظیم شناختی هیجاندررابطهبینتاب آوریورضایتزناشویی. کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، دانشگاه آزاد واحد مرودشت: 1395.
9-    قاسمی، علیرضا و باقر ساروخانی. «عوامل مرتبط با طلاق در زوجین متقاضی طلاق توافقی (شهرستان کرمانشاه).» مطالعات علوم اجتماعی ایران 10 ش39 (زمستان 1392):69–87.
10-شیخی، منصوره و دیگران، مشخصه‌های روانسنجی مقیاس رضایت از زندگی، تازه‌های روانشناسی صنعتی- سازمانی، سال 1، شماره 4، پاییز 1389: 15-26.
11-صفورایی پاریزی، محمدمهدی. «ایمان به خدا و نقش آن در کاهش اضطراب.» معرفت، سال دوازدهم، ش 75 (1382): 9– 18.
12-ــــــــــــــــــ. شاخص‌های خانواده کارآمد از دیدگاه اسلام و ساخت پرسشنامه آن. دکتری روانشناسی: 1388.
13-طراوت، مریم. رابطهتنظیمهیجانوشادکامیوالدینباعملکردخانوادهدرکارمندانبهزیستی شهر شیراز. کارشناسی ارشد روانشناسی. دانشگاه آزاد اسلامی مرودشت: 1392.
14-علی­اکبری دهکردی، مهناز. «رابطه هوش هیجانی با رضایت زناشویی در زوجین». علوم رفتاری. 20 (1391): 169-161.
15-کیخسروی بیگ‌زاده، زهره و آذرمیدخت رضایی، یعقوب خالویی. «رابطه حمایت اجتماعی و رضایت از زندگی با شادکامی در سالمندان ساکن منازل شخصی شهر شیراز». سالمندی ایران. 10(2) (1394): 179-172.
16-محمدی ری‌شهری، محمد. مبانی شناخت. قم: انتشارات دفتر تبلیغاتی اسلامی حوزه علمیه قم، 1370.
17-مکارم شیرازی، ناصر. اخلاقدرقرآن،قم: مدرسه الامام علی‌ابن ابیطالب 7، 1377.
18-مهانیان خامنه، مهری و احمد برجعلی و محمد کاظم سلیمانی زاده. «بررسی رابطه هوش هیجانی با رضایت زناشویی». مجله روانشناسی. 39 (1385): 320-308.
19-هوشیاری، جعفر و تقیان، حسن و صفورایی پاریزی، محمد مهدی، هنجاریابی مجدد پرسشنامه سنجش کارآمدی خانواده با استفاده از نظریه سوال- پاسخ، دوفصلنامه مطالعات اسلام و روانشناسی، سال دهم، شماره 19، پاییز و زمستان 1396.
20-  Diener, E., Emmons, R. A., Larsen, R. J., & Griffin,S. «The Satisfaction With Life Scale». Journal of Personality Assessment, 49, (1985), 71-75.
21-  Diener, E., Suh, E.M., Lucas, R. E., & smith, H. L. «Subjective well – being three decades of well–being». Psychological Bulletin, 125(2).(1999): 276-302.
22-  Garnefski, N., & Kraaij, V. «Relationships between cognitive emotion regulation strategies and depressive symptoms: A comparative study of five specific samples». Personality and Individual Differences, 40. (2006): 1659–1669.
23-  Troy, A.S. Cognitive reappraisal ability as aprotective factor: Resilience to stress across time and context.Doctoral of philosophy.Denver University. (2012).
24-  Van Oudenhorn, J. P., and Vander Zee, K. I. «Predicting multicultural effectiveness of international student: The Multicultural Personality Questionnaire». International Journal of Intercultural Relation, 26 (2002) ,677-694.
25-  Yoo, S.H., Matsumoto, D., LeRoux, J.A. «The influence of emotion recognition and emotion regulation on intercultural adjustment». International Journal of Intercultural Relation, 30, (2006), 345-363.