1
دانش پژوه حوزه علمیه قم، دانشجوی دکتری قرآن و روان شناسی مجتمع آموزش عالی علوم انسانی جامعه المصطفی العالمیه
2
استادیار فقه و مبانی حقوق اسلامی، عضو هیات علمی جامعه المصطفی العالمیه
چکیده
این پژوهش با هدف تبیین حکم فقهی وسواس با کمک گرفتن از علم روانشناسی بر اساس دیدگاه امام خمینی رحمة اللهعلیه تدوین شده است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-تحلیلی است. به منظور بیان و توصیف وسواس در روانشناسی و فقه از روش توصیفی، و برای ارزیابی ادّله و نظریات فقها از روش تحلیلی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان میدهد که هر چند ، وسواس از نظر منشاء ایجاد و تبیین، ظاهرا تفاوتهایی با وسواس در لسان دین دارد ولی نکته مهم این است که هر دو در موضوع مشترک هستند. رفتار وسواسی از نظر امام خمینی(ره) حرمت دارد و ادّله ایشان را از دو جهت میتوان تبیین کرد یکی به خاطر نصوصی که بصورت صریح از رفتار وسواسی نهی کردهاند و آن را گناه، تبعیت از شیطان و مخالفت با عقل دانستهاند و دیگر به خاطر اینکه رفتار وسواسی مصداق عناوین متعددی مثل قطع و تاخیر در نماز، اسراف، بدعت، تهمت هستند که این عناوین حرام می باشند. با توجه به رویکرد شناخت درمانگری در روانشناسی، تبیین فقهی اخلاقی و عرفانی وسواس توسط امام خمینی(ره) میتواند کمک قابل توجهی در درمان مبتلایان به وسواس در جنبههای مذهبی باشد.
ابنشعبهحرانی، حسن بن علی، تحف العقول، تصحیح علی غفاری، نشر جامعه مدرسین، قم، 1363.
اتکینسون،ریتاال،ریچاردلی، 1385 زمینه ی روانشناسی هیلگارد، انتشارات رشد.
احمد بن فارس، ۱۴۱۰ق معجم مقاییس اللغه، الدارالاسلامیه، لبنان، .
احمدی، جمشید، وسواس و درمان آن، شیراز، نوید، 1368.
ارگانیحائری، محمد، 1379 شناخت و درمان وسوسه و وسواس در اسلام، مجمع ذخائر اسلامی.
امام خمینى، روح الله، 1378 شرح چهل حدیث، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى، 123.
امام خمینی، شرح چهل حدیث (اربعین حدیث)، قم، مؤسسة تنظیم ونشر آثار امام خمینی، 1372.
انصاری، حسن، 1395 بررسی اثربخشی درمان شناختی رفتاری مبتنی بر پیش فرضهای خداپنداره، خودپنداره و آخرت پنداره بر شدت اختلال وسواس بی اختیاری، رواشناسی و دین، شماره36.
نعمتی, سلمان , سراقی, همایون و سید موسوی, سید علی . (1397). تبیین حکم فقهی وسواس از نگاه امام خمینی(ره) با توجه به روان شناسی وسواس. پژوهش های روانشناسی اسلامی, 1(1), 83-103.
MLA
نعمتی, سلمان , , سراقی, همایون , و سید موسوی, سید علی . "تبیین حکم فقهی وسواس از نگاه امام خمینی(ره) با توجه به روان شناسی وسواس", پژوهش های روانشناسی اسلامی, 1, 1, 1397, 83-103.
HARVARD
نعمتی, سلمان, سراقی, همایون, سید موسوی, سید علی. (1397). 'تبیین حکم فقهی وسواس از نگاه امام خمینی(ره) با توجه به روان شناسی وسواس', پژوهش های روانشناسی اسلامی, 1(1), pp. 83-103.
CHICAGO
سلمان نعمتی , همایون سراقی و سید علی سید موسوی, "تبیین حکم فقهی وسواس از نگاه امام خمینی(ره) با توجه به روان شناسی وسواس," پژوهش های روانشناسی اسلامی, 1 1 (1397): 83-103,
VANCOUVER
نعمتی, سلمان, سراقی, همایون, سید موسوی, سید علی. تبیین حکم فقهی وسواس از نگاه امام خمینی(ره) با توجه به روان شناسی وسواس. پژوهش های روانشناسی اسلامی, 1397; 1(1): 83-103.