بررسی رابطه تنظیم شناختی هیجان با کارآمدی خانواده و رضایت از زندگی و تبیین آن براساس منابع اسلامی

نوع مقاله : علمی-ترویجی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی مثبت گرا دانشگاه قرآن و حدیث قم

2 دانشیار روان شناسی تربیتی جامعه المصطفی العالمیه

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه تنظیم شناختی هیجان با کارآمدی خانواده و رضایت از زندگی و تبیین آن بر اساس منابع اسلامی صورت گرفته است.جامعه آماری آن،دانشجویان متأهل کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه­های شهر قم بوده که تعداد 133 نفر از آنان بر اساس فرمول تاپاچنیک به صورت نمونه­گیری در دسترس انتخاب شده اند. برای انجام این پژوهش از سه پرسشنامه: «تنظیم شناختی هیجان» (گارنفسکی)، «کارآمدی خانواده» (صفورایی) و «رضایت از زندگی» (داینر) استفاده شد. داده­ها توسط شاخص­های مرکزی، شاخص­های پراکندگی و ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده از پژوهش حاضر نشان داد: بین تنظیم شناختی هیجان با کارآمدی خانواده (338/0=r) و تنظیم شناختی هیجان با رضایت از زندگی (604/0=r) همبستگی مثبت معنا­دار وجود دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Examining the relationship between cognitive emotion regulation with family efficiency and life satisfaction and its explanation based on Islamic sources

چکیده [English]

The present study aimed to examine the relationship between cognitive emotion regulation with family efficiency and life satisfaction and its explanation based on Islamic sources. The statistical population of the study included married BA, MA and PhD students in Qom Universities of whom 133 were selected based on Tabachnick formula using convenient method of sampling. To do this research, three questionnaires were used: "Cognitive Emotion Regulation" (Garnefsky), "Family Efficiency" (Safurayi) and "Life Satisfaction" (Diener). The data were analyzed with central indicators, dispersion indexes and Pearson correlation coefficient. The results of the study showed a significant positive correlation between cognitive emotion regulation with family efficiency (r=0.338) and cognitive emotion regulation with life satisfaction (r=0.604).

کلیدواژه‌ها [English]

  • ognitive emotion regulation
  • family efficiency and life satisfaction
1-    قرآن کریم
2-    اندامی خشک، علیرضا. نقشواسطه‌ای تابآوریدررابطهبینتنظیمشناختیهیجانوتحملپریشانیبارضایتاززندگی. کارشناسی ارشد، روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی:1392.
3-    بشارت، محمد علی. «پرسش نامه تنظیم شناختی هیجان: روش اجرا و نمره گذاری.» روان شناسی تحولی (روان شناسان ایرانی)13 ش50(زمستان 1395).
4-    پسندیده، عباس. الگوی اسلامی شادکامی. چاپ سوم. ویراست دوم. قم: دارالحدیث، 1395.
5-    حائری، هایده و مهدی شاه­نظری. «بررسی نقش مثبت اندیشی و تنظیم هیجان در رضایت­مندی زندگی زنان خانه­دار شهر تهران». پژوهش­های کاربردی روانشناختی. 6 (2) (1394): 146-133.
6-    حسینی بهشتیان، سید محمد. «اثر بخشی آموزش تاب آوری بر راهبردهای تنظیم هیجان و رضایت از زندگی زنان سرپرست خانوار.» جامعه پژوهی فرهنگی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال هفتم، شماره سوم (پاییز1395): 25–50.
7-    حسینی سده، سید مجتبی و علی فتحی آشتیانی. «بررسی نقش هوش هیجانی و مؤلفه‌های آن در رضایت مندی زناشویی و مقایسه آن با متغیرهای جمعیت شناختی.» روانشناسی و دین 2 (1388): 27-49.
8-    دستغیب،‌ نجمه السادات. نقشواسطه ایتنظیم شناختی هیجاندررابطهبینتاب آوریورضایتزناشویی. کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، دانشگاه آزاد واحد مرودشت: 1395.
9-    قاسمی، علیرضا و باقر ساروخانی. «عوامل مرتبط با طلاق در زوجین متقاضی طلاق توافقی (شهرستان کرمانشاه).» مطالعات علوم اجتماعی ایران 10 ش39 (زمستان 1392):69–87.
10-شیخی، منصوره و دیگران، مشخصه‌های روانسنجی مقیاس رضایت از زندگی، تازه‌های روانشناسی صنعتی- سازمانی، سال 1، شماره 4، پاییز 1389: 15-26.
11-صفورایی پاریزی، محمدمهدی. «ایمان به خدا و نقش آن در کاهش اضطراب.» معرفت، سال دوازدهم، ش 75 (1382): 9– 18.
12-ــــــــــــــــــ. شاخص‌های خانواده کارآمد از دیدگاه اسلام و ساخت پرسشنامه آن. دکتری روانشناسی: 1388.
13-طراوت، مریم. رابطهتنظیمهیجانوشادکامیوالدینباعملکردخانوادهدرکارمندانبهزیستی شهر شیراز. کارشناسی ارشد روانشناسی. دانشگاه آزاد اسلامی مرودشت: 1392.
14-علی­اکبری دهکردی، مهناز. «رابطه هوش هیجانی با رضایت زناشویی در زوجین». علوم رفتاری. 20 (1391): 169-161.
15-کیخسروی بیگ‌زاده، زهره و آذرمیدخت رضایی، یعقوب خالویی. «رابطه حمایت اجتماعی و رضایت از زندگی با شادکامی در سالمندان ساکن منازل شخصی شهر شیراز». سالمندی ایران. 10(2) (1394): 179-172.
16-محمدی ری‌شهری، محمد. مبانی شناخت. قم: انتشارات دفتر تبلیغاتی اسلامی حوزه علمیه قم، 1370.
17-مکارم شیرازی، ناصر. اخلاقدرقرآن،قم: مدرسه الامام علی‌ابن ابیطالب 7، 1377.
18-مهانیان خامنه، مهری و احمد برجعلی و محمد کاظم سلیمانی زاده. «بررسی رابطه هوش هیجانی با رضایت زناشویی». مجله روانشناسی. 39 (1385): 320-308.
19-هوشیاری، جعفر و تقیان، حسن و صفورایی پاریزی، محمد مهدی، هنجاریابی مجدد پرسشنامه سنجش کارآمدی خانواده با استفاده از نظریه سوال- پاسخ، دوفصلنامه مطالعات اسلام و روانشناسی، سال دهم، شماره 19، پاییز و زمستان 1396.
20-  Diener, E., Emmons, R. A., Larsen, R. J., & Griffin,S. «The Satisfaction With Life Scale». Journal of Personality Assessment, 49, (1985), 71-75.
21-  Diener, E., Suh, E.M., Lucas, R. E., & smith, H. L. «Subjective well – being three decades of well–being». Psychological Bulletin, 125(2).(1999): 276-302.
22-  Garnefski, N., & Kraaij, V. «Relationships between cognitive emotion regulation strategies and depressive symptoms: A comparative study of five specific samples». Personality and Individual Differences, 40. (2006): 1659–1669.
23-  Troy, A.S. Cognitive reappraisal ability as aprotective factor: Resilience to stress across time and context.Doctoral of philosophy.Denver University. (2012).
24-  Van Oudenhorn, J. P., and Vander Zee, K. I. «Predicting multicultural effectiveness of international student: The Multicultural Personality Questionnaire». International Journal of Intercultural Relation, 26 (2002) ,677-694.
25-  Yoo, S.H., Matsumoto, D., LeRoux, J.A. «The influence of emotion recognition and emotion regulation on intercultural adjustment». International Journal of Intercultural Relation, 30, (2006), 345-363.